Hoe stel je een afkortzaag af?

De handcirkelzaag is bijna standaardgereedschap in elke bedrijfsbus of werkplaats. De handcirkelzaag is geschikt voor het grove en ruwe werk, maar is met een aantal aandachtspunten ook zeer geschikt voor het leveren van precisiewerk.

Precisiewerk begint met het kiezen van het juiste zaagblad, afgestemd op het te zagen materiaal. Een fijnere vertanding zorgt voor een strakker resultaat. Doordat de tanden van de handcirkelzaag zo draaien dat ze omhoog zagen, wordt de zaagsnede aan de onderzijde van het werkstuk het scherpst en is de kans op afschilferen juist het grootst aan de bovenzijde, waar de tanden het materiaal weer verlaten. Zaag het materiaal daarom dus met de zichtzijde naar beneden. Stem daarbij de zaagdiepte af op de dikte van het materiaal. Idealiter komt de zaag slechts enkele millimeters onder het materiaal uit.

Haaksinstelling

Het kan handig zijn om vooraf nog de haaksinstelling van de zaag te controleren, met behulp van een goede winkelhaak. De haaksinstelling is met een stelschroef in te stellen tot die exact 90° is ten opzichte van de zool van de machine.

Om de zaagsnede recht te houden en klemmen van het zaagblad te voorkomen, is het nodig om het te zagen materiaal goed te ondersteunen en waar nodig vast te klemmen. Dit geldt voor beide delen die na het zagen overblijven.

Gebruik langsgeleider

Bij de meeste handcirkelzagen behoort alleen een langsgeleidertje tot de standaard meegeleverde accessoires. Deze klemt op de machine en schuift langs de zijkant van het materiaal. Omdat het de zijkant van het materiaal als uitgangspunt neemt, is deze geleider alleen geschikt om parallel aan en op beperkte afstand van de rand te zagen. Als de rand niet zuiver recht is, zal de nieuwe zaagsnede dat ook niet zijn.

De bevestiging van de geleider bevindt zich op de voorzijde van de machine, vóór het zaagblad. Bij het einde van de plaat gaat de geleiding daardoor vaak in bepaalde mate verloren. Verder bestaat een kans op haken van de geleider als de zijkant van het materiaal niet helemaal glad is, met een onzuivere zaagsnede als gevolg. Bij een dergelijke afwijking is het nodig om de zaag een stukje terug te halen en vanaf dat punt opnieuw te beginnen volgens de juiste zaaglijn.

Omdat het risico op afwijkingen groot is bij gebruik van deze langsgeleider, is het verstandig om zo te zagen dat een eventuele afwijking in het afvallende deel van het materiaal terechtkomt. Als dat niet kan omdat beide delen nodig zijn, is het beter om te kiezen voor een Een afkortzaag is onmisbaar gereedschap om materialen op lengte te maken en in verstek te zagen. Daarvoor moet de zaag wel heel nauwkeurig werk leveren. Dat doet niet elke zaag af fabriek en ook na verloop van tijd kan de nauwkeurigheid afnemen. Dan is het tijd voor een afstelbeurt.

Een afkortzaag controleren en afstellen is een klusje dat eigenlijk van tijd tot tijd moet gebeuren. Liefst voordat je in de praktijk merkt dat zaagsnedes niet meer haaks zijn en verstekken niet meer passen. Toch wordt het controleren van de afstelling vaak vergeten. Onbekendheid met de mogelijkheden van afstelling spelen daarbij nogal eens een grote rol.

De eerste stap in de afstelling is om te controleren of de zaag verticaal loodrecht op het werkblad staat. Hierbij kan een simpele winkelhaak of schrijfhaak helpen. Doe dit uiteraard wel met een nauwkeurige haak. Met stelschroeven is het zaagblad exact loodrecht op het werkblad te stellen. Waar die stelschroeven zitten, is per machine verschillend en is te vinden in de handleiding van de betreffende machine.

Gradenboog aanpassen

Na dit stelwerk kan het zijn dat de zaag niet meer precies op 0 graden staat. Dat is aan te passen door de gradenindicator (gradenboog) te verschuiven. De volgorde is dus eerst het zaagblad exact loodrecht te stellen en dan de indicator daarop aan te passen. 

Vanuit dit – nieuwe – nulpunt kan de verstekstand worden gecontroleerd. Kantel daarvoor de machine zowel links naar rechts. Bij de veel gebruikte 45 graden zullen de meeste machines vast klikken. Omdat de gradenboog bij goede machines zeer nauwkeurig is – en ook niet kan worden aangepast – hoort dit klikpunt gelijk te liggen aan de indicator van 45 graden. Als dat niet het geval is, is dit met stelschroeven te corrigeren.

Haakse zaagsnede

Naast de verticale afstelling hebben we ook te maken met de horizontale afstelling: is de zaagsnede haaks? Gebruik voor deze controle niet de laserlijn op de machine, maar gebruik een goede winkelhaak of schrijfhaak. Als de zaagsnede niet volledig haaks is, passen we niet de zaag zelf aan, maar de ‘aanslagen’ waarlangs het werkstuk ligt. Ook dit is een kwestie van stelschroeven losdraaien en in de juiste positie weer vastdraaien. Let er op dat bij het vastdraaien de aanslagen niet alsnog verschuiven en controleer het eindresultaat.

Slotstuk van deze horizontale afstelling is het controleren en aanpassen van de laserlijn. Let ook hierbij op de haaksheid en op de juiste positie. Die positie is heel belangrijk: ligt de laserlijn gelijk met het zaagblad of juist aan de linker- of rechterzijde daarvan? Dat is bepalend voor de juiste maatvoering en moet overeenkomen met de richting van meten van het werkstuk.

Diepte zaagsnede

Als laatste handeling is nog de diepte van de zaagsnede in te stellen. De zaag moet uiteraard met gemak door het werkstuk heen zakken, maar moet voor de mooiste zaagsnede ook niet dieper zagen dan nodig is. Ook dit is eenvoudig in te stellen met enkele afstelschroeven.

Voor een goede zaagsnede dient ook het zaagblad zelf afgestemd te zijn op de werkzaamheden en op het te zagen materiaal. Controleer na het wisselen van een zaagblad waar nodig opnieuw de afstelling van de afkortzaag.

Na al deze controles en afstellingen is de afkortzaag weer helemaal klaar om elke klus met de hoogste precisie tot een goed eind te brengen.

Dealer

Afkortzagen, trekzagen of verstekzagen zijn machines met veel mogelijkheden. Toolnation heeft een ruim assortiment van deze afkortzagen, trekzagen en verstekzagen. Toolnation is Premium dealer van vele merken en je ontvangt bij Toolnation vaak extra garantie. Ook beschikken we over een eigen service-reparatiewerkplaats.